ÇOCUKLAR SORUN ÇÖZÜYOR
Anne ve baba ne ister; ne yapar?
Her anne, baba çocuğunun büyüdüğünde, sağlıklı, kendine yetebilen, mutlu ve başarılı bir birey olmasını ister. Ancak bununla birlikte bazen anne ve baba çocuğunu yetiştirirken ona gerekli özgüveni kazandıramaz; özellikle küçük yaşlarda eğer mümkünse çocuğunun her istediğini yapmaya çalışır ve hatta bununla gurur duyar, doğruyu yaptığını düşünür! Bir sorun yaşandığında ya da bir problem oluştuğunda ebeveyn kendisinin bulduğu çözümü, çocuğun uygulamasını bekler. Ancak bu durumda da çocuğa, gereken özgüven ve sorunlarla baş etme becerisinin kazandırılmasında sıkıntı yaşanır.
Doğru kazanımlar için yöntem ne olmalı?
Çocuğun sağlıklı bir kişilik ve kimlik yapısı geliştirebilmesi için, ona problemlerden arındırılmış sanal bir dünya kurmak değil, doğru kararlar alabilen, güçlüklerle baş edebilen bir birey olarak gelişmesini sağlayacak, iyi bir eğitim vermek gereklidir.
Çocuğa eğitim verilirken hangi ilkeler göz önünde bulundurulmalıdır?
- Çocuğun, sorunları, normal ve yaşamın doğal bir parçası olarak görmesi sağlanmalıdır.
- Her çocuk sorunlarla baş edebilecek yeteneğe sahiptir.
- Çocuk bir problemle karşılaştığında, onun adına sorunu çözmek değil, ona sorunun ana nedenini fark ettirmek gereklidir.
- Çocuğa, problemler üzerinde durup düşünme alışkanlığı kazandırılmalıdır.
- Çocuğun, yaşına uygun sorumluluk ve görevleri üstlenmesi, bunları başarıyla yerine getirmesine izin verilmelidir.
- Çocuğa, kendisine ve çevresindekilere saygı duyması öğretilmelidir.
- Dengeli ve sağlıklı bir ruh yapısı geliştirebilmesi için, duygularını doğru ve dolaysız bir şekilde ifade edebilmesi öğretilmelidir.
- Çocuğa, doğru ve yanlışı ayırt edebilme, doğru kararlar alma becerisi kazandırılmalıdır.
- Nerede, nasıl davranacağına karar verebilme becerisi çocuğa kazandırılmalıdır.
- Çocuğa, başladığı bir eylemi tamamlayana kadar sebat etmesi öğretilmelidir.
- Çocuğa uyum becerisi kazandırılmalıdır. Ailesinin ve toplumun kurallarıyla uyum sağlayabilmesi çocuğun mutluluk düzeyini artıracaktır.
Eğitim ömür boyu sürecek bir süreçtir ve çocuk yaşam için gerekli bilgileri aldıktan sonra deneye yanıla bu öğrenimini devam ettirecek ve kendisi için en doğru yolu yine kendisi bulacaktır.
Büyüyen ve gelişen çocuklar bu süreçte, bilişsel, sosyal ve kültürel alanlardaki bilgilerine her gün yenilerini ekleyerek ve bu bilgileri içselleştirdikleri ve yaşam içinde kullandıkları takdirde eğitimlerinde etkin ve aktif bir rol üstlenecek ve gerekli yaşamsal kazanımları elde etmiş olacaklardır.
Çocuğa küçük sorumluluklar verilerek başarı duygusu ile tanıştırılması onun öz güven ve oto kontrol duygusunun da gelişmesini sağlayacaktır.
Eğitim uygulamalı olmalı, çocuğun sorunlar karşısında sorunun ana nedenine yönelerek, uzlaşmacı bir tutumla çözüm yolları aramasını teşvik etmelidir. Unutulmamalıdır ki çocuklarda söylenen sözlerden çok söylenilenlerin nasıl yapıldığı daha büyük önem taşır. Sorunun çözümü için en uygun yola karar verildikten sonra uygulama için bir plan yapılmalı ve sonuç değerlendirilmelidir. Yapılan değerlendirilme sonucunda amaca ulaşılamadıysa, sorunu yeniden ele alıp ilk adımdan itibaren sorunu yeniden tanımlamalıdır.
- Örneğin: Akşam yemeğinde pırasa yemek istemeyen bir çocuğa sebze yemediğinde olası sağlık sorunları açıklandıktan sonra seçim ona bırakılmalıdır. Ancak bu noktada ailenin kararlı ve tutarlı olması büyük önem taşır.
- Birlikte alternatif çözümler aranmalı; pırasa yemeğine birlikte havuçlardan gülen yüz yapmak, zaman, zaman pırasayı börek şeklinde sunmak gibi çözümlerin yanı sıra onunda çözümler üretmesi sağlanmalıdır.
- Ancak o akşam için başka bir şeyler yeme şansı olmadığı söylenmeli ve kesinlikle başka herhangi bir şey yemesine izin verilmemelidir. Onun kendisini hasta etmesine izin veremeyecek kadar onu çok sevdiğiniz açık, açık söylenmelidir.
- Tekrar yemek, yemek istediğinde aynı yemek ısıtılarak görsel açıdan da sevimli bir şekilde sunulmalıdır.
